Melissologia H.B.F. 2: e-001
Στο συγκεκριμένο άρθρο θα αναφερθώ μόνο στο μοτέρ, στο ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό μέρος της κατασκευής. Αν θα είναι με ιμάντα η με απευθείας κίνηση είναι δική σας προτίμηση. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι δουλεύει 100% με σχετικά ελάχιστο κόστος και χρόνο.
Εικόνα 1. Το χειριστήριο του μοτέρ.
Ηλεκτρικό και Ηλεκτρονικό μέρος του μελιτοεξαγωγέα.
Εικόνα 2. Μοτέρ τύπου universal.
ΠΡΟΣΟΧΗ: ότι και αν κάνετε όσο απλό και αν σας φαίνεται χρειάζεται πολύ προσοχή.
Αυτό που μας ενδιαφέρει τώρα είναι να έχουμε ήσυχο ξεκίνημα, ελεγχόμενες στροφές και επιλογή ροπής. Από εδώ και πέρα μπαίνουμε στο ηλεκτρονικό και ηλεκτρικό μέρος της κατασκευής. Στην εικόνα 3 που ακολουθεί θα σας παρουσιάσω το ηλεκτρονικό μέρος. Το παρακάτω κύκλωμα υπάρχει στο περιοδικό Silicon Chip στο τεύχος # 245 (Φεβρ. 2009), άρθρο 10A Universal Motor Speed Controller, Mk.2 η μόνη διαφοροποίηση που έκανα στα ηλεκτρονικά εξαρτήματα είναι η δίοδος 4004 με την δίοδο 4007 που είναι αντίστοιχη γιατί δεν την βρήκα στην αγορά, τουλάχιστον στην περιοχή μου
Εικόνα 3. Ηλεκτρονικό σχέδιο.
Η συζήτηση σχετικά με την κατασκευή του άρθρου είναι αναρτημένη εδώ: http://melissologia.forumgreek.com/t1780-topic
Παύλος Καζινιεράκης
Παραχωρήθηκε από το forum Melissologia H.B.F.
Εισαγωγή.
Το άρθρο αυτό αναφέρετε σε "φτιάχνω μόνος μου" κατασκευή μοτέρ μελιτοεξαγωγέα.
Το άρθρο αυτό αναφέρετε σε "φτιάχνω μόνος μου" κατασκευή μοτέρ μελιτοεξαγωγέα.
Επειδή οι καιροί είναι δύσκολοι, το άρθρο αυτό το αφιερώνω στους φίλους που έχουν τα κάτωθι :
1. είναι νέοι μελισσοκόμοι και θέλουν από αρχής να μην κάνουν πολλά έξοδα,
2. δεν έχουν μελιτοεξαγωγέα, ή
3. έχουν μελιτοεξαγωγέα αλλά δεν είναι με μοτέρ, ή
4. είναι με μοτέρ αλλά δεν έχει δεξιά και αριστερή κίνηση
5. «πιάνουν» τα χέρια τους,
6. έχουν μικρή παραγωγή από μέλι και δεν έχουν οικονομική άνεση να αγοράσουν έτοιμο μελιτοεξαγωγέα, και
7. γενικά σε όσους έχουν το μεράκι, την όρεξη και τον χρόνο να κάνουν κάτι καλό μόνοι τους.
Στο συγκεκριμένο άρθρο θα αναφερθώ μόνο στο μοτέρ, στο ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό μέρος της κατασκευής. Αν θα είναι με ιμάντα η με απευθείας κίνηση είναι δική σας προτίμηση. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι δουλεύει 100% με σχετικά ελάχιστο κόστος και χρόνο.
Υλικά κατασκευής.
Τα υλικά που θα χρειαστούν είναι:
Μοτέρ πλυντηρίου
Βρίσκομαι από ένα παλαιό πλυντήριο ή αγοράζουμε από μία μάντρα παλιατζή (από 2-10 ευρώ το πολύ) ένα μοτέρ πλυντηρίου τύπου universal. Δηλαδή ένα μοτέρ πλυντηρίου με καρβουνάκια .
Στην εικόνα 5 είναι η προβολή των υπόλοιπων υλικών
Εικόνα 1. Το χειριστήριο του μοτέρ.
Ηλεκτρικό και Ηλεκτρονικό μέρος του μελιτοεξαγωγέα.
Παρακάτω θα προσπαθήσω να σας αναλύσω όσο γίνεται πιο κατανοητά το Ηλεκτρικό και Ηλεκτρονικό μέρος του μελιτοεξαγωγέα και για να γίνομαι κατανοητός από τους περισσοτέρους θα προσπαθήσω όσο μπορώ να μην χρησιμοποιήσω τεχνικές ορολογίες .
Στο εμπορείο βέβαια υπάρχουν με αρκετά υψηλά κόστη αρκετές κατασκευές με μοτέρ με τις αντίστοιχες δυνατότητες. Αλλά το θέμα μου εδώ ήταν το μικρό κόστος με υλικά που άλλα είχα και κάποια θα αγόραζα. Ξεκινώντας αυτήν την κατασκευή ο βασικός σκοπός μου ήταν πως να αυξομείωνα τις στροφές χωρίς να χάσω την ισχύ του μοτέρ. Οι ρεοστατικοί διακόπτες που χρησιμοποιούμαι στα σπίτια κάνουν δουλεία αλλά μαζί με την τάση που ρίχνουν κατεβάζουν και τα αμπέρ, με αποτέλεσμα να υπάρχει ροπή αλλά να μην υπάρχει ισχύ. Αυτό ισχύει και για τους δύο τύπους μοτέρ των πλυντηρίων όποτε δεν είναι χρήσιμοι αυτοί οι ρεοστατικοί διακόπτες.
Σας θέτω υπόψη ότι τα συγκεκριμένα universal δουλεύουν και με 220v και με 12v DC αυτό είναι από την κατασκευή τους και δεν χρειάζονται πυκνωτή. Για οικονομία χρόνου θεωρούμαι δεδομένο τον ένα τύπο μοτέρ, αυτόν που έχει καρβουνάκια και ρεύμα 220 volt . Αυτά τα μοτέρ βγάζουν 6 καλώδια. Τα καλώδια αυτά άλλες εταιρίες τα έχουν με αριθμούς ενώ άλλες με χρώματα. Τα δύο εξ αυτών που συνήθως είναι και ακριανά έρχονται από το πίσω μέρος, εκεί που είναι ο άξονας με το πίσω ρουλεμάν. Αυτά είναι τα καλώδια του ταχογράφου όπου στην δική μας περίπτωση δεν τα χρησιμοποιούμαι καθόλου. Είναι σαν να μην υπάρχουν. Τα δε άλλα είναι από ένα καλώδιο στο κάθε καρβουνάκι και από ένα καλώδιο στην κάθε σταθερή περιέλιξη. Αυτά θα πρέπει τώρα να τα βρείτε μόνοι σας και θα έλεγα να τα αριθμήσετε γιατί αργότερα θα σας χρειασθεί να ξέρεται που πάει το κάθε ένα.
Ας θεωρήσουμε ότι το 1 και το 2 είναι καρβουνάκια. Το 3 και το 4 είναι περιέλιξη.
Εικόνα 2. Μοτέρ τύπου universal.
ΠΡΟΣΟΧΗ: ότι και αν κάνετε όσο απλό και αν σας φαίνεται χρειάζεται πολύ προσοχή.
Η συνδεσμολογία.
Το επόμενο βήμα είναι για να το κάνετε να δουλέψει .
Η συνδεσμολογία του είναι ως εξής :
1 και 3 το συνδέουμε (ενώνουμε, βραχυκυκλώνουμε),
2 και το 4 ρεύμα. Το βάζουμε στην μπριόζα.
Δηλαδή το ένα καρβουνάκι με την περιέλιξη το ενώνουμε. Το άλλο καρβουνάκι με την άλλη περιέλιξη το βάζουμε στο ρεύμα.
Προσοχή εδώ το μοτέρ παίρνει πολλές στροφές με όλη την ιπποδύναμη που διαθέτη. Εάν δεν είναι καλά στερεωμένο θα ψάχνεται να το βρείτε.
Παρατηρούμαι όμως ότι ενώ έχουμε καταφέρει να το κινήσουμε, η κίνηση είναι προς μία ροπή. Ας πούμε ότι πήρε δεξιές στροφές. Τώρα θα πρέπει να του δώσουμε και αριστερές στροφές, δηλαδή να του αλλάξουμε την ροπή, που αν αλλάξουμε την πολικότητα θα το πετύχαμε.
2 και 3 το συνδέουμε (ενώνουμε, βραχυκυκλώνουμε),
2 και το 4 ρεύμα. Το βάζουμε στην μπριόζα.
Παρατηρούμαι ότι κρατώντας σταθερό το 3 (περιέλιξη) και αλλάζοντας το καρβουνάκι (2) αλλάξαμε την πολικότητα, δηλαδή αλλάξαμε την ροπή. Αλλά προσοχή η ταχύτητα και η ιπποδύναμη είναι στα ύψη.
Με αυτόν τον τρόπο πετυχαίνουμε δυναμικά τις δεξιές και αριστερές στροφές.
Αυτό που μας ενδιαφέρει τώρα είναι να έχουμε ήσυχο ξεκίνημα, ελεγχόμενες στροφές και επιλογή ροπής. Από εδώ και πέρα μπαίνουμε στο ηλεκτρονικό και ηλεκτρικό μέρος της κατασκευής. Στην εικόνα 3 που ακολουθεί θα σας παρουσιάσω το ηλεκτρονικό μέρος. Το παρακάτω κύκλωμα υπάρχει στο περιοδικό Silicon Chip στο τεύχος # 245 (Φεβρ. 2009), άρθρο 10A Universal Motor Speed Controller, Mk.2 η μόνη διαφοροποίηση που έκανα στα ηλεκτρονικά εξαρτήματα είναι η δίοδος 4004 με την δίοδο 4007 που είναι αντίστοιχη γιατί δεν την βρήκα στην αγορά, τουλάχιστον στην περιοχή μου
Εικόνα 3. Ηλεκτρονικό σχέδιο.
Το διακόπτη μετά το μοτέρ τον έχω ακυρώσει γιατί δεν χρειαζόμαστε τις μέγιστες στροφές ποτέ και με τίποτα, ενώστε το κατευθείαν στο controlled.
Εάν θέλετε να μην αγοράσετε πλακέτα ένας εύκολος τρόπος είναι να πάρετε μια άχρηστη πλακέτα και με ένα τροχό μικρό να την καθαρίσετε από τα εξαρτήματα και τα χρώματα και αφού καθαρίσει με ένα μολύβι να σχεδιάσετε που θα μπουν τα εξαρτήματα και με ένα τρυπανάκι του χιλιοστού να ανοίξετε τρύπες για τα ποδαράκια. Όλες οι αναμεταξύ τους συνδέσεις με καλώδια. Είναι απλό και εύκολο, προσοχή μόνο να γίνονται καλές κολλήσεις και όχι ψυχρές.
Ίσως πολλοί από εσάς να μην καταλαβαίνουν το σχέδιο και να τους φανεί δύσκολο και είναι απόλυτα λογικό από την άλλη όμως αν αυτός που σας πούλαγε τα εξαρτήματα και σας έγραφε απάνω και τους κωδικούς είμαι σίγουρος εάν προσέξετε λίγο το σχέδιο θα τα καταφέρεται. Οι πολικότητες στα εξαρτήματα και στο σχέδιο είναι αναλυτικά γραμμένες. Η γνώμη μου είναι να εκτυπώσετε το ηλεκτρονικό σχέδιο όσοι δεν μπορείτε να το διαβάσετε, και να το δώσετε στο πωλητή να σας τα διαβάσει. Τώρα εάν πέσετε σε κανένα είρωνα και ξερόλα… στο πρόγραμμα είναι κι αυτά!
Στην εικόνα 4 θα δείτε πως περίπου θα σας είναι η πλακέτα που θα φτιάξετε. Εδώ την έχω φτιάξη σε πολύ πρόχειρη κατασκευή για να μπορέσετε να καταλάβετε τι γίνεται.
Εικόνα 4. Η πλακέτα.
Εικόνα 4. Η πλακέτα.
Όταν τελειώσετε το ηλεκτρονικό μέρος εάν θέλετε, προσεκτικά και χωρίς βιασύνες ενθουσιασμού, δοκιμάστε το, αλλά προς το παρόν η δοκιμή θα είναι προς μία ροπή.
Επαναλαμβάνω τη συνδεσμολογία που είναι ως εξής :
1 και 3 το συνδέουμε (ενώνουμε, βραχυκυκλώνουμε),
2 και το 4 ρεύμα . Το βάζουμε στην έξοδο πλέον τις πλακέτας.
Δηλαδή το ένα καρβουνάκι με την περιέλιξη το ενώνουμε. Το άλλο καρβουνάκι με την άλλη περιέλιξη το βάζουμε στην έξοδο πλέον της πλακέτας. Στην είσοδο της πλακέτας θα έχετε βάλει ρεύμα 220 βολτ.
Προσοχή τα ποτενσιόμετρα τελείως κατεβασμένα στο λιγότερο, δηλαδή κλειστά.
Σιγά - σιγά και με προσοχή τα ανεβάζομαι τα ποτενσιόμετρα μέχρι το σημείο θέλουμε. Μετά από μερικές δόκιμες πιστεύω θα νοιώθετε πολύ πιο άνετα με το χειρισμό. Τα ποτενσιόμετρα μέχρι να κοπούν στο ύψος που θέλετε και να μπούνε τα κουμπιά ο έλεγχος τους δεν θα είναι ευχάριστος.
Έλεγχο της ροπής.
Ακόμα όμως δεν έχουμε τον έλεγχο της ροπής. Στο επόμενο ηλεκτρικό σχέδιο σας παρουσιάζω το πώς μπορείτε και τι χρειάζεται για να το φτιάξετε. Η κατασκευή εδώ είναι στην απλούστερη μορφή που γίνεται. Θα μπορούσε η ίδια κατασκευή να πραγματοποιηθεί εξ ολοκλήρου με ηλεκτρονικό τρόπο και με βιομηχανικό ρελέ. Για τρεις λόγους το μελέτησα με αυτόν τον τρόπο :
1. Πολύ λιγότερο κόστος.
2. Εύκολα κατανοητό από όλους
3. Λιγότερος χρόνος κατασκευής.
Εικόνα 5: Υλικά κατασκευής.
Θα προσπαθήσω να σας αναλύσω όσο μπορώ καλύτερα το τι κάνη το κάθε εξάρτημα στο σχέδιο της εικόνας 5 και πως δουλεύει. Τα νούμερα που είναι εντός των ερυθρών κύκλων και χρώματος μπλε από ότι καταλαβαίνεται είναι τα εξαρτήματα.
Θα προσπαθήσω να σας αναλύσω όσο μπορώ καλύτερα το τι κάνη το κάθε εξάρτημα στο σχέδιο της εικόνας 5 και πως δουλεύει. Τα νούμερα που είναι εντός των ερυθρών κύκλων και χρώματος μπλε από ότι καταλαβαίνεται είναι τα εξαρτήματα.
Τα νούμερα που είναι στα καλώδια με αριθμούς και με γράμματα είναι :
Όπου Π = Περιέλιξη και όπου Κ = Καρβουνάκι.
Ο Διακόπτης 1 είναι το γενικό ανάμα και ξεκίνημα του μελιτοεξαγωγέα.
Ο Χρονοδιακόπτης 3 είναι η χρονοκαθυστέρηση που χρειάζεται για να σταματήσει το μοτέρ στην περίπτωση που την ώρα τις περιστροφής του άθελα σας αλλάξετε την ροπή. Αυτό βέβαια καλό είναι να το προσέχετε.
Ο διακόπτης 4: είναι για να έχει ροπή δεξιά ή αριστερά το μοτέρ.
Υπάρχουν ακόμα κάποιες παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να γίνουν. Δηλαδή όταν αλλάζει κάποιος την ροπή και οι στροφές είναι ανεβασμένες (π.χ. από απροσεξία του χρήστη) τότε το μοτέρ να ξεκινάει από χαμηλά και να φτάνει εκεί που είχαν αφεθεί προηγούμενα. Επίσης να μπουν λεντάκια υπερθερμάνσεως και ενδεικτικά. Ακόμα να τοποθετηθεί και ταχογράφος για να παρακολουθούμαι την ταχύτητα περιστροφής του μοτέρ. Ένα ακόμα ανταλλακτικό που μπορεί κάποιος να χρησιμοποίηση και να κερδίσει κάποια ευρώ είναι και ένας πολυδιακόπτης από φούρνο κουζίνας.
Αντί επιλόγου
Ίσως κάποιος από εσάς από την κατασκευή αυτή να πάρει στοιχεία και για άλλες εφαρμογές. Σε αυτή την περίπτωση καλό θα ήταν για όλους μας και να μας τις ανακοινώσει. Οι καιροί είναι δύσκολοι και οποίος μπορεί ας βοηθάει τον άλλο… και εγώ θα βοηθήσω σε όποια απορία δημιουργηθεί.
Από ότι καταλαβαίνω οι περισσότεροι εξ ημών δεν ήμαστε ηλεκτρολόγοι ούτε ηλεκτρονικοί, απλοί ερασιτέχνες ήμαστε, για τον λόγο αυτό θα παρακαλούσα πάρα πολύ να προσέχετε όσο το δυνατόν περισσότερο δεν θα ήθελα ποτέ αυτό μου το άρθρο να μου δημιουργήσει τύψης συνειδήσεως.
Μεγάλη προσοχή στο ρεύμα και στην ισχύ του μοτέρ.
Μεγάλο αγαθό το ρεύμα αλλά και θανατηφόρα Σφήγκα.
Μεγάλο αγαθό το ρεύμα αλλά και θανατηφόρα Σφήγκα.
Καζινιεράκης, Π. 2012. Melissologia H.B.F. 2: e-001
_____________________________________________________________________________________________
Η παραπομπή στο άρθρο αυτό γίνεται ως εξής:
Καζινιεράκης, Π. 2012. D.I.Y. Κατασκευή Μοτέρ Μελιτοεξαγωγέα. Melissologia H.B.F. 2: e-001 http://melissologiahbfe-journal.blogspot.com/2012/03/diy.html#!/2012/03/diy.html (22.03.2012)
Η παραπομπή στο άρθρο αυτό γίνεται ως εξής:
Καζινιεράκης, Π. 2012. D.I.Y. Κατασκευή Μοτέρ Μελιτοεξαγωγέα. Melissologia H.B.F. 2: e-001 http://melissologiahbfe-journal.blogspot.com/2012/03/diy.html#!/2012/03/diy.html (22.03.2012)
Επιμέλεια κειμένου Melissologia H.B.F..
Το κείμενο παραχωρήθηκε προς δημοσίευση από το forum Melissologia H.B.F..
Copyright Melissologia H.B.F..
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με σαφή αναφορά στη πηγή με την χρήση της παραπάνω παραπομπής.
Το κείμενο παραχωρήθηκε προς δημοσίευση από το forum Melissologia H.B.F..
Copyright Melissologia H.B.F..
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με σαφή αναφορά στη πηγή με την χρήση της παραπάνω παραπομπής.
Η συζήτηση σχετικά με την κατασκευή του άρθρου είναι αναρτημένη εδώ: http://melissologia.forumgreek.com/t1780-topic
